μυστικός

-ή, -ὁ (ΑΜ μυστικός, -ή, -όν)

1. αυτός που υπάρχει ή γίνεται κρυφά, ο μη φανερός, απόρρητος, απόκρυφος («μυστική ψηφοφορία»)

2. αυτός που σχετίζεται με τα μυστήρια («μυστικὸς Ἴακχος» — το μυστηριώδες άσμα τού Ιάκχου, Ηρόδ.)

νεοελλ.

1. αυτός που αναφέρεται στον θρησκευτικό μυστικισμό, μυστικιστικός

2. αυτός που αποκρύπτει τις σκέψεις ή τις ενέργειές του, κρυψίνους

3. το ουδ. ως ουσ. βλ. μυστικό

4. (το αρσ. ως ουσ. ο μυστικός

οπαδός τού θρησκευτικού μυστικισμού, μυστικιστής

5. φρ. α) «μυστικός πράκτορας» — κατάσκοπος ξένης δύναμης

β) «μυστικός αστυνομικός» ή, απλώς, «μυστικός» — αστυνομικός με πολιτική περιβολή κατά την εκτέλεση τής υπηρεσίας του για να μην αναγνωρίζεται

γ) «μυστικές εταιρείες» — ενώσεις προσώπων τα οποία επιδιώκουν εθνικούς, πολιτικούς, θρησκευτικούς, κοινωνικούς ή οικονομικούς σκοπούς, τών οποίων τόσο η οργάνωση όσο και η δραστηριότητα τηρούνται κρυφές

δ) «μυστικός δείπνος» — ο τελευταίος πριν από τη σταύρωση δείπνος τού Ιησού Χριστού με τους αποστόλους, ο οποίος χαρακτηρίζεται μυστικός γιατί με αυτόν ιδρύθηκε το μυστήριο τής θείας Ευχαριστίας

(νεοελλ.-μσν.) αυτός που κρατά κρυφό ό,τι μαθαίνει ή ό,τι τού εμπιστεύεται κάποιος, εχέμυθος

μσν.

1. δόλιος, πανούργος

2. ως ουσ. μυστικοσύμβουλος

3. έμπιστος

4. (για το σώμα τού Χριστού κατά τη θεία Ευχαριστία) αυτός που λαμβάνεται δια μέσου μυστηρίου

5. (για αρρώστια) αυτή που δεν είναι εμφανής, δεν διακρίνεται από σωματικά γνωρίσματα

αρχ.

1. (για τέχνη) αυτή που απαιτεί διδασκαλία

2. (το αρσ. πληθ. ως ουσ.) οἱ μυστικοί

οι μύστες

3. (το ουδ. πληθ. ως ουσ.) τὰ μυστικά

τα μυστήρια

4. φρ. «χοιρία μυστικά» — ισχνά χοιρίδια τα οποία συνήθιζαν να προσφέρουν οι μύστες.

επίρρ...

μυστικώς και -ά (ΑΜ μυστικῶς, Μ και μυστικά)

με μυστικότητα, κρυφά («τὰς ίεροποιΐας... ποιεῑσθαι... τὰς μὲν μυστικῶς, τὰς δὲ ἐν φανερῷ», Στράβ.)

(νεοελλ.-μσν.) εμπιστευτικά, ιδιαιτέρως

μσν.

1. πνευματικά, νοερά

2. με προφητική ικανότητα

αρχ.

με τρόπο που αναφέρεται ή αρμόζει στα μυστήρια.

[ΕΤΥΜΟΛ. < μύστης. Τη λ. δανείστηκαν οι ευρωπαϊκές γλώσσες με την ίδια σημασία (πρβλ. γαλλ. mystique, αγγλ. γερμ. mystiscti)].